GTİP

Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonuna dair bilinmesi gerekenler

Mustafa Arda Uzun

GTİP (HS Kodu) Nedir? GTİP açılımı nedir?

GTİP (Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu), Dünya Gümrük Örgütü tarafından ürünlerin tanınmasını, sınıflandırılmasını ve vergilendirilmesini kolaylaştırmak için kullanılan bir sistemdir. Diğer isimleri: Uyumlaştırılmış Kod (Harmonized Code), HS kodu (HS Code) veya ürün kodudur.

GTİP, 12 haneli bir kod sisteminden oluşur,

1-2. Haneleri sistemde bulunan faslını,
3-4. Haneleri pozisyonunu(başlığını),
5-6. Haneleri alt pozisyonunu (alt başlığını)
7-8. Haneleri AB Kombine Nomanklatürü (Bu kod Avrupa Birliği’nin üye ülkelerin ticaret istatistiklerini daha kolay inceleyebilmesi için vardır. Türkiye, Avrupa Birliği’yle Ortak Gümrük Birliği’ne sahip olmasından dolayı bunu kullanır.)
9-10. Haneleri farklı vergi numaralarını
11-12. Haneleri ise GTİP kodunu gösterir.

İlk 6 hane genelde değişmez, 183 ülkede aynıdır ve aynı şeyi ifade eder. Türkiye’deki ürünlerin ilk 8 hanesi ise AB ülkeleriyle aynıdır. Ancak kalan 6 hane ülkeden ülkeye değişiklik gösterebilir, bu rakamlar ülkeye özgüdür ve vergi veya gümrük vergisi oranlarını belirtir. Bazı ülkelerin sınıflandırması ve vergilendirmesi farklı olduğu için 12’li sistem yerine 10’lu veya 8’li sistemi kullanabilirler. Örneğin: ABD 10’lu, Japonya 9’lu, Hindistan 8’li sistemi kullanır.

HS kodu neden önemlidir? HS kodu yanlış girilirse ne olur?

Uluslararası sınırlardan geçerken ürünlerin doğru HS (GTİP) koduna sahip olması çok önemlidir. Gümrüklerde bulunan görevliler beyan edilmiş bu kodu kontrol ederler, eğer kod yanlış girilmişse vergilerin fazla veya az verilmesi gibi bir sıkıntı ortaya çıkar ve vergilerin az ödenmesi farklı sebeplerden kaynaklanabileceği için büyük bir sorundur. Bu da mallarınıza el koyulmasına, imha edilmesine ya da sizin para cezası almanıza sebebiyet verebilir. Kanunlarla ilişkili cezalar 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nda gösterilmiştir.

HS Kodunu nerden öğrenebilirim?

TİM’in(Türkiye İhracatçılar Meclisi) sitesinden ya da [TUİK’in sitesinden](https://biruni.tuik.gov.tr/DIESS/) bu kodlara ulaşabilirsiniz. Daha fazla ayrıntılı veya güncel bilgi için gümrük müşavirliği firmasından birebir destek alabilirsiniz.

GTİP Kodu tespiti nasıl yapılır? GTİP Kodu nasıl sorgulanır?

Bir ürün için aramak istediğiniz GTİP koduna erişebilmek için TİM’in sitesine ya da Ticaret Bakanlığı’nın Tarife Arama Motoru’na girerek arama yapabilirsiniz.

Expinno YouTube kanalımızda bulunan “Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu Nedir?” adlı videomuzu tıklayarak izleyebilirsiniz.

Bir sonraki blog yazımızda görüşmek üzere…

Diğer blog yazılarımıza göz atmak için tıklayın.